Kiedy można zobowiązać do leczenia odwykowego?

Zdarzają się sytuacje, że nasz partner lub inny członek rodziny nadużywa alkoholu, sam dobrowolnie nie chce poddać się leczeniu odwykowemu, a jego uzależnienie powoduje, że wspólne życie i zamieszkiwanie z nim staje się trudne do zniesienia. W takich sytuacjach czasami, zastanawiamy się czy możemy zobowiązać taką osobę do leczenia odwykowego? Generalnie w polskim prawie istnieje zasada dobrowolności leczenia odwykowego, jednak ustawa z dnia 26. 10. 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przewiduje wyjątek od tej zasady i zezwala w pewnych okolicznościach na zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego.

Poddanie obowiązkowemu leczeniu odwykowemu uzależnione jest od spełnienia dwóch przesłanek:

1)    O charakterze medycznym tj.  nadużywania alkoholu,

2)    O charakterze społecznym, które precyzuje art. 24 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, zgodnie z którymi osoba nadużywająca alkoholu musi powodować:

-     rozkład życia rodzinnego,

-     demoralizację małoletnich,

-     uchylanie się od pracy,

-     systematycznie zakłócanie spokoju lub porządku publicznego,

WAŻNE!

Sąd orzeka o zobowiązaniu do leczenia odwykowego, jeżeli powyższe przesłanki istnieją w chwili wydawania wyroku przez Sąd. Musi zatem wystąpić zarówno przesłanka medyczna, jak i jedna z wymienionych przesłanek społecznych.

PRZYKŁAD

Miałam okazję uczestniczyć w postępowaniu o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego. Sąd oddalił wniosek o zobowiązanie do leczenia, albowiem w chwili orzekania nie istniały przesłanki do orzeczenia takiego obowiązku. Strony w chwili wydawaniu wyroku były już kilka miesięcy po rozwodzie, nie mieszkały razem a uczestnik, mimo że był uzależniony od alkoholu, podjął pracę i zaczął leczenie i miał regularny kontakt z dziećmi. W związku z tym w sprawie, nie było już ani przesłanki medycznej, ani społecznej w postaci powodowania swym uzależnieniem od alkoholu rozkładu życia rodzinnego.

W następnym wpisie zostanie przybliżone postępowanie w sprawie zobowiązania do leczenia odwykowego.

Źródło:

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Tekst jednolity: Dz. U. 2002 r. Nr 147 poz. 1231 ze zm.) 

Pozbawienie władzy rodzicielskiej.

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, a dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską aż do pełnoletności. Jednak w wyniku pewnych zdarzeń losowych czy życiowych Sąd może orzec o : zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest najbardziej dotkliwym środkiem ingerencji przez Sąd, dlatego może mieć miejsca tylko w ściśle określonych przypadkach.

Przesłanki pozbawienia władzy rodzicielskiej wskazuje art. 111  Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Zgodnie z tym przepisem, Sąd pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej jeżeli:

1)  Nie może być ona wykonywana z powodu trwałej przeszkody np. odbywanie kary pozbawienia wolności, wyjazd na stałe za granicę,

2)  Rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej np. znęcają się nad dzieckiem, stosują przemocy,

3)    Rodzicie rażąco zaniedbują swoje obowiązki względem dziecka np. uchylają się od obowiązku alimentacyjnego, nie utrzymują żadnych kontaktów z dzieckiem,

Sąd może orzec o pozbawieniu władzy rodzicielskiej, jeżeli mimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej lub  placówce opiekuńczo – wychowawczej, zwłaszcza gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone w stosunku do obojga lub jednego z rodziców.

Sąd orzeka o pozbawieniu władzy rodzicielskiej po przeprowadzeniu rozprawy. Sprawa może zostać wszczęta z urzędu lub na wniosek strony. Wniosek należy skierować do Sądu Rejonowego, właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka. Opłata od wniosku wynosi 40 zł.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być także orzeczone w wyroku rozwodowym, w sprawie o separację lub unieważnienie małżeństwa.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej nie jest orzekane na zawsze. Jeśli ustaną przyczyny, które były podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, Sąd mając na uwadze okoliczności sprawy, może przywrócić rodzicom władzę rodzicielską.